انواع انتقال مال غیر و مجازات آن

رواج معاملات املاك و همچنين معامله اموال منقول از قـبيل اتومبيل، تلفن همراه و… و عدم ثبت آنها، مشكلات وجرايم زيــادي را بوجود آورده است كه حاصل آن تراكم دعوا و تشكيل پرونده هاي متعدد در دادگستري است. پیشنهاد وکلای موسسه حقوقی تحکیم غیاث استنــاد بــه قانون مجازات راجـع به انتقال مال غير است. در ادامه توضیحات بیشتری برایتان آورده ایم.

مطالب دیگری که در این باره جست و جو شدند:

نمونه رای برائت انتقال مال به غیر

انتقال مال به غیر در قانون برائت جدید

مهلت شکایت فروش مال غیر

انتقال مال غیر

در این مقاله ما به بررسی جرم انتقال مال غیر، ارکان جرم انتقال مال غیر، انتقال مال مشاع به غیر، انتقال مال غیر در ادارات، رد مال در فروش مال غیر ، مجازات افراد دخیل در این موضوع، و یک نمونه از شکایت انتقال مال غیر را توضیح داده ایم تا شما را برای طی کردن مراحل قانونی این امر راهنمایی کنیم.

عناوین مقاله:

تعریف انتقال مال به غیر

اشخاص دخیل در عمل انتقال مال غیر (انتقال گیرنده – مالک – انتقال دهنده )

ارکان جرم انتقال مال غیر (رکن قانونی - رکن مادی – رکن روانی )

انتقال مال مشاع  به غیر (تبصره انتقال مال مشاع )

رد مال در فروش مال غیر (رد مال در سند رسمی – رد مال در سند معمولی )

مجازات انتقال مال غیر (مجازات کلاهبرداری )

تعریف قانونی انتقال مال غیر چیست؟

با توجه به ماده یک قانون مجازات، انتقال مال غیر، انتقال نامشروع و غیرقانونی هر قسمت از مال متعلق به دیگری می­باشد. به عبارت دیگر زمانی که فردی عینا یا منفعتاً، مال دیگری را با سوء نیت، در قالب عقود (قرارداد دوطرفه)  انتفال دهد انتقال مال غیر انجام داده.

 مطابق نظریه مشورتی اداره‌ حقوقی قوه ‌قضائیه، اگر مورد انتقال، سهم انتقال‌دهنده باشد، از نظر اینکه سوء نیت نداشته است، جنبه کیفری ندارد اما در غیر این صورت انتقال مال غیر تلقی می‌شود.

اشخاص دخیل در عمل انتقال مال غیر چه کسانی هستند؟

قانون مجازات انتقال مال غیر، اشخاصی را که در تحقق این عمل دخالت دارند، به ۳ دسته تقسیم کرده است :

انتقال‌دهنده مال غیر به چه کسی میگویند؟

طبق مقررات ماده یک قانون راجع به انتقال مال غیر، چنانچه شخصی با اگاهی به اینکه مالی متعلق به دیگری است، آن را عیناً یا منفعتاً به غیر انتقال دهد مرتکب جرم می‌شود. در صورتی که انتقال‌دهنده با مجوز قانونی نسبت به انتقال مال غیر اقدام کرد، عمل انتقال‌دهنده جرم محسوب نمی‌شود. به طور مثال اگر شخصی با استفاده از وکالت‌نامه‌ای که از مالک دارد، مطابق با اختیارات مندرج در وکالت‌نامه، مال متعلق به مالک را به غیر منتقل کند، مرتکب جرم انتقال مال غیر نشده است.

چه کسی انتقال‌گیرنده مال غیر است؟

در صورتی که انتقال‌گیرنده، عالم به عدم مالکیت انتقال‌دهنده باشد و بداند که انتقال‌دهنده بدون اذن مالک و بدون مجوز قانونی نسبت به انتقال مال غیر مبادرت می‌کند، انتقال‌گیرنده نیز کلاهبردار محسوب شده و به مجازات مقرر در قانون محکوم می‌شود.

وظیفه مالک مال منتقل‌شده چیست؟

 در صورتی که مالک پس از انجام معامله ، متوجه شود که مال متعلق به وی توسط انتقال‌دهنده به انتقال‌گیرنده منتقل شده، مکلف است ظرف مدت یک ماه پس از حصول اطلاع، انتقال‌گیرنده را مطلع کند، لذا در صورتی که مالک از این امر و تکلیف قانونی سرپیچی کند، به کلاهبرداری محکوم خواهد شد.

ارکان جرم انتقال مال غیر در قانون چیست؟

برای تحقق جرم انتقال مال غیر، باید برای دادگاه ثابت شود که انتقال‌دهنده مال را با سوء نیت و با قصد ضرر به مالک مال به انتقال‌گیرنده منتقل کرده است.

بطور کلی برای تحقق هر جرمی احراز سه رکن قانونی، مادی و معنوی لازم و ضروری است. در صورت نبود هریک از این ارکان باید تحقق جرم را منتفی دانست، مگر این‌ که مقنن خلاف این اصل را شرط کند.

تعریف رکن قانونی جرم انتقال مال غیر چیست؟

اصل قانونی بودن جرم و مجازات، اقتضاء می‌کند که قانونگذار، تمامی اعمال و رفتار مجرمانه را مشخص و مجازات آن‌ها را صریحاً اعلام نماید.  تا حد امکان باید از اعمال سلیقه در تبیین و تشریح عنوان مجرمانه جلوگیری کند. 

منظور از رکن مادی جرم انتقال مال غیر چیست؟

فعل و انفعالات مربوط به یک جرم در فضای جامعه را که نمود عینی و عملی دارد، رکن مادي جرم گفته می شود. براي تحقق جرم، عمل و رفتار مجرمانه ضروری است. در انتقال مال غیر نیز این شرط لازم است. انتقال می تواند از طریق فروش و یا از طریق صلح و حتی بخشش صورت گیرد. بنابراین همین که شخص مال را به دیگري از نظر حقوقی منتقل کند، انتقال محقق شده است.

منظور از رکن روانی جرم انتقال مال غیر چیست؟

نیت مرتکب در خصوص جرم را رکن روانی جرم یا عنصر معنوی می گویند و وقوع جرم باید همراه با قصد مجرمانه باشد.

اجزاء رکن روانی جرم انتقال مال غیر چیست؟

رکن روانی از دو جزء سوء نیت عام و خاص تشکیل شده است:

الف : سوء نیت عام

اراده آگاهانه در ارتکاب به رفتار مجرمانه را سوء نیت عام می­گویند. پس مرتکب باید رفتار مجرمانه خود را به طور ارادي انجام دهد. بنابراین اگر شخص در شرایطی چنین عملی را انجام دهد که بر اراده خود مسلط نبوده باشد، او را می توان فاقد سوء نیت عام دانست. 

ب : سوء نیت خاص

داشتن اراده برای تحقق نتیجه مجرمانه را سوء نیت خاص می گویند. یعنی اینکه فرد، قصد تحقق نتیجه مجرمانه را داشته باشد و در جرم فروش مال غیر فرد باید قصد ایراد ضرر به مالک را داشته باشد.

انتقال مال مشاع  به غیر

مال مشاع، مالی است که دارای دو یا چند نفر شریک باشد و بصورت ظاهری نتوان سهم هر یک از آنان را تشخیص داد. بطور مثال اگر دو نفر یک ملکی را خریداری نمایند و یکی از آنها دو دانگ و دیگری چهار دانگ داشته باشد، هر دو شخص در کل ملک شریک می باشند.

تبصره انتقال مال مشاع چیست؟

اداره حقوقی قوه قضائیه در مورد شریکی که مال مشاع را به دیگری منتقل می کند، اظهار داشته هر چند انتقال ملک مشاع به نحو مفروز از لحاظ حقوقی بدون موافقت سایر شرکاء نافذ نیست ، ولی اگر مورد انتقال معادل سهم انتقال دهنده باشد از جهت اینکه سوء نیت نداشته جنبه کیفری ندارد، در غیر این صورت فروش مال غیر تلقی می شود .

حکم رد مال در فروش مال غیر چیست؟

در خصوص بحث رد مال در فروش مال غیر، با سند رسمی و با سند عادی باید بررسی شود :

رد مال فروش مال غیر در سند رسمی

 بر اساس ماده 8 قانون مجازات ، انتقال مال غیر، عینا یا منفعتا با سند رسمی، در حکم جعل سند رسمی است.(شما می­توانید برای اطلاعات بیشتر به مقاله جعل سند مراجعه کنید)  در این حالت ، مرجع قضایی مکلف است با صدور دستور یا حکم مقتضی نسبت به ابطال سند رسمی، و رد مال اقدام نماید ( هر چند در رویه قضایی معمولا اقدامی نسبت به ابطال سند نمی شود ). اما اگر دادسرا در خصوص جعلیت سند ، اظهار نظری نکرده باشد ولی این سند سبب فروش مال غیر شده باشد ، لازم است ابتدا دعوای حقوقی ابطال سند رسمی مطرح شود و سپس نسبت به رد مال اقدام شود .

 رد مال فروش مال غیر در سند عادی 

 در صورتی که انتقال مال غیر ، با سند عادی انجام شده باشد، بدون نیاز به اقامه دعوی حقوقی ابطال سند ، صدور دستور یا حکم به استرداد مال، در همان پرونده جزایی ممکن است. در حالتی که مال مورد انتقال به غیر ، مال منقول باشد نیز به همین طریق عمل می شود و در همان پرونده کیفری، نسبت به رد مال اقدام می­شود ، باید دانست که رد مال، جزء مجازات نیست مگر این که تصریح شده باشد .

آیا مجازات انتقال مال غیر قابل بخشش است؟

جرم انتقال مال غیر از جمله جرایمی است که علاوه بر حقوق فردی شخص بزه‌ دیده، به حقوق عمومی و نظم و امنیت اجتماعی نیز آسیب وارد می‌کند، بنابراین از جمله جرایم قابل گذشت به شمار نمی‌آید و دارای جنبه عمومی است لذا پس از گذشت شاکی یا مدعی خصوصی نیز ، قابلیت تعقیب کیفری دارد.

آیا انتقال مال غیر  کلاهبرداری است ؟

با توجه به قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری، فرد مرتکب به انتقال مال غیر مشمول مقررات مربوط به کلاهبرداری در آن قانون به شمار می‌آید؛ بنابراین مجازات جرم انتقال مال غیر عبارت از یک تا ۷ سال حبس و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ شده  و رد مال به صاحب ان است. اگر مرتکب از کارکنان دولت باشد به انفصال ابد از خدمات دولتی نیز محکوم خواهد شد.

نمونه شکایت نامه جرم انتقال مال غیر

شاکی …………………. به نشانی …………………………………

مشتکی عنه ……………………. به نشانی ………………………………

تاریخ وقوع جرم …………….. محل وقوع جرم ………………………………

موضوع: انتقال مال غیر

ادله: مبایعه نامه، قرارداد شرایط تحویل آپارتمان‌ها

ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان ………………………….

با سلام و احترام، به استحضار می‌رساند:

که برابر مبایعه‌نامه عادی مورخ ۴/۲/۱۳۹۱ مشتکی‌عنه محترم اقدام به فروش ۵ واحد آپارتمان به اینجانب نموده است. متأسفانه علی‌رغم پیگیری‌های متعدد برای تحویل ملک جدیداً مطلع شده‌ام که فروشنده اقدام به فروش و انتقال آپارتمان‌های اینجانب به آقای ………………………….. نموده است مشتکی‌عنه محترم علی‌رغم اطلاع و آگاهی از این که این آپارتمان‌ها متعلق به اینجانب است و با توجه به متن صریح مبایعه نامه که متعهد به تنظیم سند آپارتمان‌ها به نام اینجانب بوده اقدام به فروش و تنظیم سند آپارتمان‌ها به نام آقای …………………. نموده است. نظر به اینکه اقدامات نامبرده جرم و واجد عنوان کیفری می‌باشد تقاضای رسیدگی، تعقیب و مجازات نامبرده را دارم.

و در پایان

موضوع انتقال مال غیر، از جمله موضوعاتی است که امروزه در جوامع رواج پیدا کرده و شاکیان زیادی در دادگاه ها دارد. ما در این بخش از مقالات حقوقی موسسه تحکیم غیاث سعی کردیم که آگاهی شما را درمورد مفهوم انتقال مال به غیر، افرادی که درگیر این جرم می­شوند، ارکان جرم انتقال مال غیر، انتقال مال مشاع و مجازات انتقال مال غیر افزایش دهیم که راه شما را  برای طی کردن مراحل قانونی این جرم هموار کنیم. اگر به دنبال یک وکیل خوب هستید تا اموال از دست رفته شما را برگرداند و در این زمینه راهنمای شما باشد، موسسه داوری تحکیم غیاث با داشتن وکلای برتر و با تجربه، بهترین گزینه برای انتخاب شماست.

شما می­توانید با دنبال کردن ما در شبکه های اجتماعی، از اخبار حقوقی و موضوعات کیفری، اطلاع پیدا کرده و مطالب به روز و مفید را در حوزه حقوق کسب کنید.

از دیگر مقالات ما بازدید کنید:

دعاوی ملکی کیفری

اسناد تجاری

دعاوی اسناد تجاری