حق اشتغال زن در خانواده

بر اساس ماده 117 قانون مدنی، مرد می‌تواند همسر خود را از شغلی که باحیثیت و مصلحت خانوادگی‌اش منافات دارد، منع کند. البته منع اشتغال زن شرایطی دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم. در این مقاله بهترین وکیل شیراز از موسسه حقوقی داوری تحکیم غیاث شما را در خصوص حق اشتغال زن راهنمایی می‌کند.

 آیا مرد می‌تواند حق اشتغال زن را سلب کند؟

در کل زن حق اشتغال دارد اما اگر شوهر از این بابت ناراضی باشد می‌تواند حق اشتغال زن را سلب کند. البته در شرایط ضمن عقد زن می‌تواند حق اشتغال به کار را طلب کند، بااین‌حال درصورتی‌که مرد احساس کند شغل زن موجب آسیب به حیثیت اجتماعی خانواده می‌شود، می‌تواند برای منع اشتغال زن اقدام کند. این ممناعت در خصوص شاغل بودن زن نیست و زوجه می‌تواند در شغل دیگر مشغول به کار شود. البته شایان ذکر است که در صورتی دادگاه حکم عدم اشتغال برای زن را صادر می کند که شرایط لازم را داشته باشد.

 حق اشتغال زن طبق قانون

طبق اصل 28 قانون اساسی، هر انسانی حق اشتغال دارد، البته این شغل نباید منافاتی با اسلام و قوانین کشور داشته باشد. یکی از شرط‌هایی که زوجه می‌تواند در عقدنامه ذکر کند حق اشتغال است و اگر مرد آن را بپذیرد، دیگر نمی‌تواند زن را از اشتغال منع کند. مقاله قوانین مربوط به حق اشتغال زن در ایران را برای دریافت بیشتر مطالعه کنید.

 شرایط منع اشتغال کار توسط شوهر

در ماده 1171 قانون مدنی ذکرشده که زن مشغول به کاری باشد که با آبرو و منافع خانواده منافات دارد، زوج می‌تواند همسرش را از ادامه‌ی آن شغل منع کند. البته زن نیز همین حق را دارد.

-- مغایرت داشتن کار با منافع خانوادگی یعنی شغلی که موجب شود زن به وظایف زناشویی و امور مربوط به خانه و فرزندانش رسیدگی نداشته باشد.

-- مغایرت شغل باحیثیت خانوادگی، به معنای حرفه ایست که در آن شأن و منزلت خانواده و خود زن زیر سؤال می‌رود.

در زمان رسیدگی به چنین پرونده هایی، دادگاه ابتدا نوع شغل وشرایط کاری زن را مورد بررسی قرار داده و در صورتی که شرایط فوق را نداشته باشد بسیار بعید است حکم ممنوعیت از کار  برای وی صادر شود.  

ملاک‌های ارزیابی مغایرت داشتن شغل باحیثیت یکی از طرفین

1. شرایط رفاه و اقتصادی
2. جایگاه اجتماعی زوجین
3. سطح خانواده‌ها
4. دیدگاه‌های مذهبی

 دیدگاه‌های فلسفی در خصوص اشتغال زن

اگرچه از گذشته رسم بر این بوده که زن در خانه به امور تربیت فرزندان رسیدگی کند و مرد وظیفه‌ی کسب درآمد را داشته، اما پیدایش دیدگاه‌های آزادی‌خواه و پیشرفت تکنولوژی مقدمه‌ای بر ورود زنان به دنیای حرفه‌ای و تلاش برای برابری شد.

پیروان مکتب فردگرایی به برابری و آزادی انسان‌ها معتقد بودند که این تفکر موجب گرایش زن ها به علم، تکنولوژی اشتغال آن‌ها شد. اما سنت‌گرایان همچنان بر عقیده خود که زن باید به امور خانه و پرورش فرزندان بپردازد پافشاری می‌کردند.

اقدامات موردنیاز برای سلب حق اشتغال زن

زوج ابتدا باید شرایط خانوادگی خود را ازلحاظ، درآمد و جایگاه اجتماعی ثابت کرده و بعد منافات شغل همسرش باحیثیت خویش اعلام کند. اگر شغل زوجه به‌صورت کلی با دیدگاه کلی جامعه و اکثر خانواده‌های ایرانی مغایرت داشته باشد، قاضی بدون بررسی رأی منع اشتغال زن را صادر می‌کند.

 قرارداد مابین زوجه و کارفرما

در نظام حقوقی کشور ما، حتی منع دادگاه نیز موجب باطل شدن قرارداد نمی‌شود. چراکه این کار موجب ضرر کارفرما می‌گردد؛ و دادگاه حق فسخ قرارداد را به شخص ثالث، یعنی زوج نمی‌دهد. پس طبق قانون زن موظف به پرداخت خسارت ناشی از فسخ قرارداد است.

 امتناع زن از ترک شغل

در صورت سرپیچی کردن زن از حکم دادگاه، زوجه ناشزه خوانده می‌شود. نشوز به معنای ناسازگاری کردن می‌باشد. مطابق ماده 1108 قانون مدنی مرد می‌تواند نفقه‌ی زن را در دوران نشوز قطع کند. در صورت ادامه‌دار شدن شرایط مرد بر اساس قوانین می‌تواند درخواست فسخ نکاح کند.

 منع اشتغال مرد توسط زن

همان‌طور که در ابتدا ذکر شد، زن نیز می‌تواند همسر خود را از مشاغلی که موجب لطمه زدن به حیثیت خانواده می‌کند، منع کند. منتها این امر مانند قانون پیشین به‌صورت مطلق نیست و مرد در صورتی از ادامه دادن شغل منع می‌شود که این شرایط موجب مختل شدن امرار و معاش خانواده نشود.

 منع اشتغال زن توسط مرد ازکارافتاده

اگر که مرد توانایی کار را ندارد و امرارمعاش زندگی بر دوش زن است، در صورتی می‌تواند حق اشتغال زن را سلب کند که این کار موجب اختلال در گذران زندگی آن‌ها نشود، در غیر این صورت دادگاه حق ندارد حکم منع اشتغال زن را صادر کند. البته درصورتی‌که کار کردن زن بیشتر از کار نکردن او موجب فساد شود، دادگاه او را به تغییر شغل ترغیب می‌کند.

عوامل مخالفت مرد با اشتغال زن

قدرت: اگر زن با کسب درامد، به استقلال برسد موجب نارضایتی شوهری می‌شود که خواهان قدرت است. بسیاری از مردان علاقه دارند پشتیبان همسر خود باشند و بی‌نیازی همسرشان آن‌ها را دلسرد می‌کند!

عدم اعتماد: گاهی به خاطر بی‌اعتمادی به جامعه و گاهی بی‌اعتمادی به همسر موجب می‌شود آقایان فکر کنند، کار کردن زن بیرون از خانه از بین برنده‌ی عفت و زنانگی همسرشان است!

رسیدگی به امور خانه: دیده می‌شود که برخی اوقات زنان با اشتغال بیرون از خانه وظایف زناشویی خود را فراموش کرده و مدیریت مسائل خانواده را از یاد می‌برند.

کاهش محبت به همسر و فرزندان: هم مرد و هم فرزندان به عاطفه‌ی زن نیازمندند و بعضی مشاغل آن‌قدر زن را خسته می‌کنند که نیرویی برای گذران اوقات با خانواده باقی نمی‌گذارد.

کلام آخر

آنچه خواندید، مروری بر تمام وجوه حق اشتغال زن و توانایی مرد در ممانعت در آن بود. امید است که در پایان این مقاله به جواب سؤالات خود رسیده باشید ولی در صورت نیاز به مشاوره به بهترین وکیل شیراز از موسسه حقوقی و داوری تحکیم غیاث می‌توانید با تماس بگیرید.